Podstawowe informacje o ochronie przeciws艂onecznej
Kliknij na pytanie, aby zobaczy膰 odpowied藕!
? Promieniowanie UV: jakie s膮 jego skutki dla sk贸ry?
Promieniowanie UV dzieli si臋 na trzy rodzaje: UVA, UVB i UVC. R贸偶ni膮 si臋 d艂ugo艣ci膮 fali, a co za tym idzie - zdolno艣ci膮 przenikania przez obiekty, w tym nasz膮 sk贸r臋.
聽UVC (Ultrafiolet typu C)
UVC to najbardziej szkodliwy rodzaj promieniowania UV, jednak wi臋kszo艣膰 promieniowania UVC zostaje poch艂oni臋ta przez atmosfer臋 Ziemi i nie dociera do powierzchni. Jest to najkr贸tsza pod wzgl臋dem d艂ugo艣ci fala promieniowania UV, ale r贸wnie偶 najbardziej energetyczna. Promieniowanie UVC mo偶e powodowa膰 uszkodzenia kom贸rek sk贸ry oraz prowadzi膰 do raka sk贸ry, je艣li zostanie nara偶one na ni膮 w nadmiarze. Na UVC nara偶one s膮 g艂贸wnie osoby przebywaj膮ce w strefach z uszkodzon膮 warstw膮 ozonow膮 (Oceania).
UVB (Ultrafiolet typu B)
UVB to drugi rodzaj promieniowania UV, stanowi膮cy oko艂o 5-10% ca艂kowitego promieniowania docieraj膮cego do Ziemi. Ma kr贸tsz膮 d艂ugo艣膰 fali ni偶 UVA, co oznacza, 偶e przenika ono p艂ycej w sk贸r臋. Promieniowanie UVB jest g艂贸wnym czynnikiem przyczyniaj膮cym si臋 do oparze艅 s艂onecznych oraz raka sk贸ry, poniewa偶 mo偶e uszkadza膰 DNA kom贸rek sk贸ry.
UVA (Ultrafiolet typu A)
UVA jest jednym z trzech rodzaj贸w promieniowania ultrafioletowego emitowanego przez S艂o艅ce. Stanowi ono oko艂o 95% promieniowania UV docieraj膮cego do Ziemi. Promieniowanie UVA ma d艂u偶sz膮 d艂ugo艣膰 fali ni偶 UVB i UVC, co oznacza, 偶e przenika g艂臋biej w sk贸r臋. Jest to g艂贸wny czynnik przyczyniaj膮cy si臋 do starzenia si臋 sk贸ry oraz odpowiedzialny za zmiany pigmentacyjne, takie jak przebarwienia i plamy starcze.
W艂a艣ciwa ochrona przeciws艂oneczna powinna uwzgl臋dnia膰 zar贸wno UVA, UVB, jak i UVC, cho膰 ostatni z nich stanowi niewielkie ryzyko ze wzgl臋du na absorpcj臋 przez atmosfer臋. Skuteczne 艣rodki przeciws艂oneczne zapewniaj膮 ochron臋 przed wszystkimi trzema rodzajami promieniowania UV, aby zmniejszy膰 ryzyko uszkodze艅 sk贸ry i zapobiec przedwczesnemu starzeniu si臋 sk贸ry oraz rozwojowi raka sk贸ry.
? Czym jest SPF i jak dzia艂a?
SPF (Sun Protection Factor) to miara stosowana do oceny skuteczno艣ci krem贸w przeciws艂onecznych w ochronie przed promieniowaniem UVB (i tylko UVB). Okre艣la, jak d艂ugo krem mo偶e chroni膰 sk贸r臋 przed poparzeniem (pojawiaj膮cym si臋 na sk贸rze jako rumie艅) w por贸wnaniu ze sk贸r膮 bez zastosowanego kremu chroni膮cego przed UVB.
Dzia艂anie SPF opiera si臋 na procentowej redukcji promieniowania UVB, kt贸re dociera do sk贸ry. Na przyk艂ad, je艣li normalnie trzeba sp臋dzi膰 10 minut na s艂o艅cu, aby sk贸ra si臋 zaczerwieni艂a, stosuj膮c krem z SPF 30, sk贸ra potrzebuje 30 krotnie wi臋kszej dawki, by rumie艅 pojawi艂 si臋 na sk贸rze.
UWAGA: okre艣lenie SPF 30 NIE oznacza, 偶e nasz pobyt na s艂o艅cu wyd艂u偶a si臋 30-krotnie, i 偶e rumie艅 pojawi si臋 np. za 300 minut (czyli 5 godzin).
Warto te偶 pami臋ta膰, 偶e czas ochrony SPF nie jest liniowy. W rzeczywisto艣ci inne czynniki, takie jak pot, k膮piele, pocieranie sk贸ry czy du偶a wilgotno艣膰 powietrza mog膮 zmniejszy膰 efektywno艣膰 kremu. Wa偶ny jest r贸wnie偶 aspekt konkretnych filtr贸w w naszym kosmetyku, ich stabilno艣ci i wzajemnej wsp贸艂pracy w ochronie przed promieniowaniem UV.
Dlatego przy du偶ym nas艂onecznieniu zalecane jest regularne nak艂adanie kremu co 2 godziny lub cz臋艣ciej, szczeg贸lnie po p艂ywaniu lub je艣li mocno si臋 pocimy.
? Jaki wsp贸艂czynnik SPF jest zalecany dla krem贸w z filtrem?
Rekomendowane warto艣ci SPF dla krem贸w z filtrem to przynajmniej SPF 30, je艣li tego dnia nie planujesz zbyt wiele przebywa膰 na s艂o艅cu, lub SPF 50, je艣li b臋dziesz nara偶ona/y na wi臋ksz膮 ilo艣膰 promieniowania.聽
? Sk膮d mam wiedzie膰, czy kosmetyk z filtrami ochroni mnie przed UVA?
Ochrona przed UVA jest oznaczana dodatkowo.
- oznaczenie PPD z warto艣ci膮 ochrony (im wy偶sza cyfra tym lepsza, przyjmuje si臋, 偶e dobra ochrona powinna stanowi膰 minimum 1/3 ochrony UVB). Dla przyk艂adu, PPD 42 to bardzo szeroki zakres ochrony przed UVA.
- UVA w k贸艂eczku - takie oznaczenie na kosmetyku z filtrem sygnalizuje, 偶e przy SPF 50 ochrona PPD wynosi minimum 16,67.
- oznaczenie PA +++; ilo艣膰 plus贸w sygnalizuje rodzaj ochrony. + to najs艂abszy zakres, ++++ to najszerszy - to oznaczenie azjatyckie i jest wykorzystywane najcz臋艣ciej przez marki japo艅skie i korea艅skie.
- oznaczenie Broad Spectrum, czyli ochrona szerokopasmowa, wywodzi si臋 z australijskich przepis贸w i jest stosowane w Australii i USA. Oznaczenie to daje nam sygna艂, 偶e kosmetyk zatrzymuje ok. 90% promieniowania UVA z zakresu 320-360 nm.
- Wielka Brytania i Irlandia stosuj膮 system Boots, kt贸rego gwiazdki pokazuj膮 poziom ochrony przed UVA. Im wi臋cej gwiazdek, tym lepiej. 5 gwiazdek oznacza, 偶e poziom ochrony UVA wynosi 90% poziomu ochrony UVB.

? Czy filtry skutecznie chroni膮 przed s艂o艅cem?
Tak, kosmetyki z filtrami s膮 skuteczn膮 form膮 ochrony przed promieniowaniem UV, o ile zawieraj膮 filtry daj膮ce pe艂ne spektrum ochrony, s膮 stosowane zgodnie z zaleceniami producenta i ponownie nak艂adane w odpowiednich odst臋pach czasu, je艣li zachodzi taka potrzeba.
? Czy stosowanie kremu z filtrem mo偶e wp艂yn膮膰 na produkcj臋 witaminy D3 w sk贸rze?
Istnieje ryzyko minimalnego wp艂ywu krem贸w z filtrem na syntez臋 witaminy D3, jednak偶e badania sugeruj膮, 偶e ten wp艂yw jest zazwyczaj znikomy lub nieistotny.
? Czy ochrona przed niebieskim 艣wiat艂em i podczerwieni膮 jest wa偶na?
Badania przeprowadzane przez r贸偶nych badaczy coraz mocniej podkre艣laj膮 mo偶liwy negatywny wp艂yw 艣wiat艂a niebieskiego, dlatego ochrona przed tym spektrum wydaje si臋 coraz istotniejsza. Nie mamy jeszcze sk艂adnik贸w dzia艂aj膮cych stricte jak filtry chroni膮ce przed UVA czy UVB, sk艂adniki chroni膮ce sk贸r臋 przed 艣wiat艂em niebieskim (HEV), 艣wiat艂em widzialnym czy podczerwieni膮 (IR) to g艂贸wnie sk艂adniki dzia艂aj膮ce antyoksydacyjnie, przeciwzapalne i/lub 艂agodz膮ce skutki wp艂ywu tego rodzaju promieniowania na sk贸r臋.
Wyb贸r w艂a艣ciwego kosmetyku z filtrami
Kliknij na pytanie, aby zobaczy膰 odpowied藕!
? Jakie s膮 r贸偶nice mi臋dzy filtrami mineralnymi a organicznymi?
W ogromnym uproszczeniu: filtry mineralne odbijaj膮/rozpraszaj膮 i absorbuj膮 promieniowanie UV, podczas gdy filtry organiczne wnikaj膮 nieco dalej w g艂膮b sk贸ry, gdzie absorbuj膮 promieniowanie i konwertuj膮 na ciep艂o, wchodz膮c w stany wzbudzenia energetycznego.
Z technicznych aspekt贸w, kremy z filtrami mineralnymi (w wersji nie nano) mog膮 powodowa膰 bielenie sk贸ry, podczas gdy kremy z filtrem organicznym maj膮 l偶ejsze konsystencje i zwykle nie pozostawiaj膮 bieli na sk贸rze.
? Co to s膮 filtry mineralne i jakie s膮 ich zalety oraz wady?
Filtry mineralne (fizyczne) w kremach z filtrem to tlenek cynku (Zinc Oxide) i dwutlenek tytanu (Titanium Dioxide). Filtry mineralne tworz膮 warstw臋 ochronn膮 na powierzchni nask贸rka, kt贸ra dzia艂a jak mechaniczna bariera odbijaj膮ca i absorbuj膮ca promieniowanie UV. Zapobiegaj膮 dzi臋ki temu przenikaniu promieniowania do sk贸ry i minimalizuj膮 ryzyko uszkodze艅 spowodowanych przez s艂o艅ce. Tlenek cynku daje pe艂ne spektrum ochrony UVA i UVB. Kremy oparte tylko na dwutlenku tytanu potrzebuj膮 dodatkowych filtr贸w chemicznych, w przeciwnym wypadku nie b臋d膮 chroni艂y przed pe艂nym spektrum promieniowania.聽
Zalety? Stosowanie filtr贸w mineralnych mo偶e by膰 lepsz膮 opcj膮 dla os贸b o wra偶liwej sk贸rze, po zabiegach itd., poniewa偶 dzia艂aj膮 one na powierzchni sk贸ry, co minimalizuje ryzyko niepo偶膮danych reakcji. Filtry te dzia艂aj膮 natychmiast - mo偶emy wyj艣膰 na s艂o艅ce dos艂ownie sekund臋 po ich na艂o偶eniu. S膮 bardziej stabilne w warunkach s艂onecznych. Dodatkowo tlenek cynku ma w艂a艣ciwo艣ci matuj膮ce, co bywa zalet膮 dla os贸b z nadprodukcj膮 sebum. Filtry mineralne (w wersji nie-nano) znajdziemy w kremach SPF dla niemowl膮t, co 艣wiadczy o tym, 偶e s膮 dobrze przebadane i powszechnie uwa偶ane za bezpieczne dla zdrowia. Nie budz膮 tak偶e kontrowersji je艣li chodzi o wp艂yw na 艣rodowisko naturalne.聽
Wady? Filtry mineralne w wersji nie-nano s膮 do艣膰 "toporne" w u偶yciu - konsystencja kosmetyk贸w z nimi jest zwykle do艣膰 ci臋偶ka, biel膮 one sk贸r臋 (g艂贸wnie tlenek cynku). Ten problem wyeliminowano za pomoc膮 rozdrobnienia tlenku cynku i dwutlenku tytanu (kt贸re naturalnie wyst臋puj膮 w postaci proszku o du偶ych cz膮steczkach) do postaci nanocz膮steczek, kt贸re w INCI znajdziesz jako Titanium Dioxide (nano) i Zinc Oxide (nano).聽
? Czym s膮 filtry chemiczne (organiczne) i jakie s膮 ich zalety i wady?
Filtry organiczne, zwane te偶 chemicznymi, to du偶a (i ca艂y czas powi臋kszana) grupa zwi膮zk贸w chemicznych na bazie w臋gla, kt贸re maj膮 du偶膮 zdolno艣膰 absorbowania promieniowania UV i przetwarzania go w energi臋 ciepln膮. Aktualnie w tej kategorii najlepsze jako艣ciowo i najbezpieczniejsze s膮 substancje takie jak Tinosorb S, Tinosorb M, Mexoryl SX, Mexoryl XL oraz Uvinul A Plus, jednak lista skutecznych i bezpiecznych filtr贸w chemicznych poszerza si臋 z ka偶dym rokiem. W dobrych kremach przeciws艂onecznych znajdziesz kilka filtr贸w chemicznych lub ich po艂膮czenie z filtrami mineralnymi, co daje pe艂ne spektrum ochrony UVA i UVB.聽聽
Zalety? Filtry chemiczne cz臋sto charakteryzuj膮 si臋 lekk膮 konsystencj膮, co sprawia, 偶e kosmetyki z nimi s膮 przyjemne i 艂atwe w aplikacji, a po na艂o偶eniu s膮 niewidoczne na sk贸rze. 艢wietnie sprawdzaj膮 si臋 pod makija偶. Mo偶esz je spotka膰 w wielu formu艂ach - kremach, 偶elach, emulsjach, ale tak偶e w sprayu czy w pudrze - co u艂atwia codzienn膮 aplikacj臋 i reaplikacj臋, a przede wszystkim dobranie odpowiedniego kosmetyku dla naszej sk贸ry. Ze wzgl臋du na to, 偶e filtry chemiczne wnikaj膮 w g艂膮b nask贸rka, s膮 z regu艂y bardziej wodoodporne.聽聽
Wady? Niekt贸re osoby mog膮 by膰 wra偶liwe na niekt贸re filtry chemiczne, co mo偶e prowadzi膰 do reakcji alergicznych/podra偶nie艅. Po aplikacji konieczne jest odczekanie oko艂o 20-30 minut przed ekspozycj膮 na s艂o艅ce. Niekt贸re filtry organiczne mog膮 by膰 mniej stabilne w warunkach s艂onecznych i wymaga膰 cz臋stszej aplikacji ze wzgl臋du na fotodegradacj臋. Je艣li wyje偶d偶asz na wakacje na inny kontynent, warto zapozna膰 si臋 z lokalnymi wytycznymi, gdy偶 niekt贸re filtry organiczne mog膮 by膰 zabronione w danym miejscu ze wzgl臋du na bezpiecze艅stwo morskiej flory i fauny. Pojawiaj膮 si臋 tak偶e kontrowersje zwi膮zane z przenikaniem niekt贸rych filtr贸w w g艂臋bsze warstwy sk贸ry i w膮tpliwo艣ci zwi膮zane z bezpiecze艅stwem, szczeg贸lnie starszych typ贸w filtr贸w chemicznych.聽
Praktyczne aspekty - nak艂adanie, zmywanie, dok艂adanie
Kliknij na pytanie, aby zobaczy膰 odpowied藕!
? Jak najlepiej zmy膰 krem z filtrem z twarzy?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie zawsze niezb臋dne jest podw贸jne zmywanie filtr贸w. Je艣li jako ochrony przeciws艂onecznej u偶ywasz lekkiej emulsji czy 偶elu z filtrami, a Tw贸j produkt do wieczornego mycia to np. emulsja olejowa czy olejek, to jedno umycie twarzy powinno w zupe艂no艣ci wystarczy膰. Je艣li jednak korzystasz z ci臋偶szego produktu, r贸wnie偶 zawieraj膮cego filtry mineralne, a do mycia twarzy u偶ywasz lekkiej pianki, dwa mycia b臋d膮 konieczno艣ci膮. Zobacz ten filmik, aby dowiedzie膰 si臋 wi臋cej!
? Jak膮 ilo艣膰 kremu z filtrem nale偶y na艂o偶y膰 na twarz?
Aby uzyska膰 w艂a艣ciw膮 ochron臋 przeciws艂oneczn膮, zaleca si臋 na艂o偶enie 2 mg na 1 cm虏 powierzchni sk贸ry. W praktyce mo偶emy m贸wi膰 o metodzie 2 palc贸w lub p艂askiej 艂y偶eczki do herbaty kremu z filtrem mineralnym na twarz, szyj臋, kark i dekolt.聽
? Czy stosowanie kremu z filtrem mo偶e przyczyni膰 si臋 do problem贸w sk贸rnych?
Kremy z filtrami UV, jak inne kosmetyki zawieraj膮 klasyczne sk艂adowe (jak np. emolienty czy silikony), a tak偶e sk艂adniki konsystencjotw贸rcze, kt贸re u艂atwiaj膮 rozprowadzenie kremu na sk贸rze. Z tego powody stosowanie krem贸w z filtrem mo偶e potencjalnie przyczyni膰 si臋 do zapychania por贸w i wyst膮pienia stan贸w zapalnych u os贸b z nadprodukcj膮 sebum, je艣li ca艂a piel臋gnacja nie jest dobrze zbalansowana.聽
U os贸b ze sk贸r膮 wra偶liw膮, alergiczn膮 pojawiaj膮ce si臋 reakcje s膮 zwi膮zane ze stanem uk艂adu odporno艣ciowego sk贸ry i ca艂ego organizmu. 呕eby unikn膮膰 potencjalnych podra偶nie艅, rekomenduje si臋 wyb贸r filtr贸w mineralnych (z racji ich minimalnego kontaktu z g艂臋bszymi warstwami nask贸rka).聽聽
? Jak cz臋sto nale偶y stosowa膰 krem z filtrem?
Stosowanie kremu z filtrem zale偶y od d艂ugo艣ci ekspozycji na s艂o艅ce. W trybie miejsko-biurowo-domowym zaleca si臋 stosowanie kremu z filtrem minimum raz dziennie, czyli po prostu nak艂adamy go rano jako ostatni膮 warstw臋 piel臋gnacji. Je艣li b臋dziesz d艂ugo przebywa膰 na s艂o艅cu (pracujesz na zewn膮trz, jedziesz na wakacje, d艂ugo spacerujesz z psem), prawid艂owa ochrona wymaga cz臋stszego nak艂adania: co 2-4 godziny lub po k膮pieli.
? Czy mo偶na stosowa膰 krem z filtrem wok贸艂 oczu?
Zalecamy ostro偶no艣膰 przy nak艂adaniu kremu z filtrem wok贸艂 oczu, r贸b to unikaj膮c bezpo艣redniego kontaktu z sam膮 powiek膮. Krem mo偶na stosowa膰 delikatnie w okolicach oczu (oko艂o 1 cm od oka), omijaj膮c bezpo艣redni膮 aplikacj臋 na powieki.
? Jakie s膮 potencjalne skutki uboczne stosowania krem贸w z filtrem?
Potencjalne skutki uboczne stosowania krem贸w z filtrem mog膮 obejmowa膰 podra偶nienia sk贸ry, reakcje alergiczne, a tak偶e zapychanie por贸w. Dob贸r odpowiedniego produktu dla w艂asnego typu sk贸ry oraz regularne oczyszczanie sk贸ry mo偶e pom贸c unikn膮膰 tych problem贸w. Pami臋taj, 偶e znacznie gorsze mog膮 by膰 skutki uboczne NIEstosowania filtr贸w!聽
Dodaj komentarz