Bariera hydrolipidowa od A do Z

Bariera hydrolipidowa od A do Z

"Bariera hydrolipidowa" to termin, który od kilku lat odmieniany jest przez wszystkie przypadki. To temat, który nie schodzi z ust kosmetologów, marek kosmetycznych i influencerów zajmujących się pielęgnacją skóry. Wszyscy powtarzają: "odbudowa bariery hydrolipidowej jest kluczem do zdrowej skóry". Ale czy kiedykolwiek zastanawiałaś się, co dokładnie odbudowujemy?

To prawda: dobrze funkcjonująca bariera hydrolipidowa jest fundamentem zdrowej i pięknej skóry.

Jeśli bariera hydrolipidowa (dalej będziemy nazywać ją skrótem BHL) dobrze funkcjonuje, to dzięki niej: 

  • Zachowujemy odpowiedni poziom nawilżenia, co zapobiega nadmiernemu odparowywaniu wody przez naskórek (TEWL).
  • Chronimy skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenia, bakterie czy wirusy.
  • Minimalizujemy podrażnienia i stany zapalne, dzięki czemu skóra jest mniej reaktywna.
  • Zapewniamy skórze równowagę, co sprzyja jej regeneracji i wspiera zdrowy wygląd, elastyczność oraz blask.

Z kolei uszkodzenie bariery hydrolipidowej prowadzi do licznych problemów:

  • Nadmierne odparowywanie wody skutkuje uczuciem suchości, napięcia i szorstkości.
  • Skóra staje się bardziej podatna na podrażnienia i wrażliwa na kosmetyki czy czynniki środowiskowe.
  • Stany zapalne i ranki wolniej się goją.
  • Jeśli mamy do tego tendencję, skóra bardziej się przetłuszcza, może pojawić się trądzik. 
  • Skóra szybciej się starzeje.

Dlatego zrozumienie, czym dokładnie jest bariera hydrolipidowa, i jak o nią dbać, to podstawa skutecznej pielęgnacji.


Czym naprawdę jest bariera hydrolipidowa?

Choć często mówi się o "odbudowie bariery hydrolipidowej", termin ten bywa używany nieprecyzyjnie... a właściwie często jest pustym sloganem marketingowym. Z perspektywy naukowej możemy wyróżnić dwa elementy:

  • Płaszcz hydrolipidowy – najbardziej zewnętrzna warstwa ochronna, złożona z potu i sebum, która chroni skórę przed wysychaniem i działaniem czynników zewnętrznych. 
  • Bariera skórna – cała struktura naskórka, obejmująca kompleks procesów biologicznych odpowiedzialnych za regenerację i równowagę skóry.

Te pojęcia często są mylone. Większość kosmetyków wspiera raczej powierzchowny płaszcz hydrolipidowy niż kompleksową regenerację bariery skórnej.

W moim podejściu i w systemie pielęgnacji Skin S.E.N.S.E.I® podchodzimy do tematu inaczej: bariera hydrolipidowa to cały obszar skóry od warstwy rogowej aż po barierę Reina w warstwie ziarnistej. To tam rozgrywają się kluczowe procesy, które decydują o szczelności skóry i jej zdolności do zatrzymywania wody. Więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj


Kiedy odbudowywać barierę hydrolipidową?

Oznaki, że bariera hydrolipidowa wymaga wsparcia:

  • Skóra wygląda matowo, jest zmęczona z wyglądu, z zauważalną utratą zdrowego kolorytu.
  • Skóra staje się szorstka, napięta, nadwrażliwa lub zaczerwieniona.
  • Reaguje podrażnieniem na kosmetyki aktywne lub drażniące, np. serum z witaminą C, kwasy, retinoidy.
  • Wzmacnia się nadprodukcja sebum, zaskórniki lub stany zapalne są bardziej widoczne.
  • Czujesz dyskomfort po umyciu twarzy, masz potrzebę od razu nałożyć kosmetyki nawilżające. 
  • Skóra wolniej się goi – drobne ranki, zaczerwienienia czy ślady po wypryskach utrzymują się dłużej. 
  • Skóra staje się bardziej reaktywna na zmiany temperatury, promieniowanie UV czy niską wilgotność powietrza.

Jeśli obserwujesz u siebie te lub podobne objawy, to zostań ze mną i koniecznie przeczytaj ten artykuł do końca. Zdecydowanie przyda Ci się ta wiedza :) 


Jak odbudować barierę hydrolipidową?

Większość kosmetyków na rynku wspiera tylko powierzchowny płaszcz hydrolipidowy, a nie kompleksową regenerację bariery skórnej. Proces regeneracji wymaga dostarczenia skórze lipidów z grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), oraz zapewnienia jej odpowiedniej ochrony. Kluczowe kwestie to:

Wybór odpowiednich lipidów

Po pierwsze - nie każdy olej będzie miał odpowiedni profil lipidowy i nie każdy pozytywnie wpłynie na regenerację BHL. Po drugie - nie każdy będzie odpowiedni konkretnie dla Ciebie. Poniżej mała ściąga, czyli lista najczęściej stosowanych olejów i innych produktów o odpowiednich właściwościach.

  • Olej z ogórecznika – idealny dla skóry suchej, wrażliwej i atopowej, ale sprawdzi się właściwie przy każdej skórze.
  • Olej konopny – wspiera procesy naprawcze i łagodzi stany zapalne, świetny dla skór z tendencją do trądziku. 
  • Skwalan – bezpieczny wybór dla osób, które obawiają się cięższych olejów; działa zgodnie z naturalnym skwalenem skóry.
  • Olej z dzikiej róży – dobry dla suchej i dojrzałej skóry. Ze względu na dużą zawartość wit. C, może podrażniać.  
  • Olej sacha inchi – dzięki wysokiej zawartości witaminy A, olej sacha inchi ma działanie przeciwstarzeniowe. 
  • Olej z rokitnika – wykazuje działanie regenerujące, wygładzające i ujędrniające, wzmacnia naczynka.
  • Specjalne sera – jak moje autorskie AZ Cosmetics - Serum BHL z lipidami (olej z ogórecznika, skwalan, olej z dzikiej róży) i ceramidami. 
  • Mieszanki olejów – na przykład nasze Lipidy Dla Skóry z Nadprodukcją Sebum (oleje z ogórecznika, konopi, pachnotki, tamanu i drzewa herbacianego). 

Każdy z nich kupisz w Skin Wisdom. Wszystkie kosmetyki z tego działu są sprawdzone jako skuteczne produkty do odbudowy bariery. 

Aplikacja

Proces odbudowy najlepiej przeprowadzać wieczorem, ponieważ to w nocy skóra się regeneruje. Oleje/lipidy do odbudowy bariery hydrolipidowej należy nakładać bezpośrednio na suchą, tj. umytą i osuszoną skórę. Woda obecna na powierzchni skóry może utrudniać równomierne rozprowadzenie oleju i działać jako bariera. Jest to szczególnie ważne, gdy chcemy, aby olej dotarł w głąb warstwy rogowej naskórka.

Po aplikacji oleju skórę bezwzględnie należy przykryć kremem okluzyjnym, który działa jak płaszcz ochronny, wspierając proces regeneracji. Ważne, aby krem okluzyjny był bogaty w emolienty i składniki odżywcze. Kremy na bazie naturalnych olejów mogą być tu za słabe, tj. nie dawać wystarczającej okluzji. 

Długość procesu

Skóra potrzebuje czasu, by zaadaptować się do nowych warunków. Pracując z klientkami, zwykle rekomendowałam dwutygodniowy okres, podczas którego pielęgnacja wieczorna ograniczała się wyłącznie do odbudowy BHL. Nie oznacza to jednak, że taki czas wystarczy na pełną regenerację. Średnio proces ten zajmuje minimum miesiąc do dwóch. W przypadku skóry suchej trwa to 3–4 miesiące, a skóry reaktywne czy wrażliwe mogą wymagać nawet 6–12 miesięcy.

Unikanie problemów i błędów

W procesie odbudowy bariery hydrolipidowej łatwo o pomyłki, które mogą utrudnić osiągnięcie pożądanych efektów:

  • Źle dobrane lipidy – nieodpowiedni olej lub kosmetyk z niewystarczającą ilością NNKT. Więcej na ten temat znajdziesz poniżej.  
  • Za słaba okluzja – Brak kremu ochronnego lub zbyt lekka okluzja sprawiają, że lipidy nie mają odpowiednich warunków do działania w naskórku, co utrudnia odbudowę bariery. Dodatkowo może dojść do odwodnienia skóry. Polecane przeze mnie oleje nie zapewniają okluzji, dlatego bez dobrego kremu ochronnego ryzykujesz szybszą przeznaskórkową utratę wody.  
  • Zbyt krótki czas odbudowy – Proces regeneracji wymaga cierpliwości, szczególnie w przypadku skóry suchej i wrażliwej. Jeśli jednocześnie stosujesz składniki aktywne, które naruszają barierę (np. kwasy lub retinoidy), musisz wziąć pod uwagę, że regeneracja będzie trwała dłużej. 

Jaki zestaw rekomenduję dla Twojej skóry?

Zestaw dla skóry przetłuszczającej się

Zestaw dla skóry wrażliwej, reaktywnej

Zestaw dla skóry dojrzałej, suchej


Jakie oleje nie nadają się do regeneracji bariery?

Nie wszystkie oleje wspierają odbudowę bariery hydrolipidowej. Należy wybierać te, które są bogate w konkretne, potrzebne skórze kwasy tłuszczowe, dzięki czemu mogą działać głębiej niż tylko na powierzchni. Oleje takie jak z pestek winogron czy słonecznikowy należy skreślić, ponieważ działają jedynie powierzchownie i zapewniają wyłącznie lekką okluzję. Z kolei oleje kokosowy, palmowy, masło kakaowe czy awokado mają niewłaściwy profil lipidowy i nie wspierają BHL. Dodatkowo olej kokosowy charakteryzuje się wysokim potencjałem komedogennym, co oznacza, że może prowadzić do powstawania zaskórników i stanów zapalnych, szczególnie u osób z cerą tłustą lub skłonną do trądziku. 

Uwaga na olej lniany – jeśli spojrzymy na jego profil lipidowy, teoretycznie jest on doskonały do regeneracji BHL. W praktyce bywa jednak komedogenny, dlatego nie zalecam go dla skóry tłustej, a nawet skóry suche powinny podchodzić do niego z ostrożnością. Świetnie sprawdzi się za to do skóry ciała.  


Podsumowanie

Prawdziwa odbudowa bariery hydrolipidowej to proces wymagający świadomego podejścia i odpowiednich produktów. Kluczowe jest działanie na głębszych warstwach naskórka, wspierające naturalne procesy zachodzące w naszej skórze. Przy odpowiedniej pielęgnacji możesz przywrócić swojej skórze równowagę, zdrowie i piękno.

Skin Ekspertka

Agnieszka Zielińska

Skin Ekspert
założycielka Skin Wisdom

Dodaj komentarz